Không Phải Khi Nào Phật Giáo Cũng Đúng

Tạm chia toán học làm 2: toán học sơ cấp và toán học cao cấp. Toán sơ cấp được học ở chương trình phổ thông; toán cao cấp là dành cho cấp Đại học và sau đó. Toán cao cấp khó hơn nên phần lớn người dân là không hiểu được.
Cũng thế, Đạo Phật có thể chia làm 2 phần. Phần cơ bản hay Đạo Phật cho giới bình dân. Phần thứ 2 là Đạo Phật nâng cao. Trong Đạo Phật tín ngưỡng cho giới bình dân, Đạo Phật là phù hợp với khoa học. Trong Đạo Phật nâng cao mình biết rằng có một số quan niệm đã không còn đúng với khoa học hiện đại nữa. Một ví dụ là về thiên văn học. Đức Dalai Lama đã bảo Phật Giáo phải từ bỏ một số quan niệm về vũ trụ vì nó đã trật lất với khoa học hiện đại rồi. Đây chỉ là một ví dụ hé lộ không phải cứ cái gì thuộc về Đạo Phật là đúng đâu. Khi đi vào một lý thuyết ở mức cơ bản thì người theo có niềm tin không lay chuyển về sự đúng đắn (chân lý) và đạo đức của học thuyết ấy. Nâng cao lên thì vấn đề phức tạp đa chiều hơn. Khi nâng cao lên thì có nhiều vấn đề cần phải đặt lại chứ ko chỉ về khoa học thôi đâu. Về kinh tế, tổ chức, giáo dục, dinh dưỡng, y tế, dân chủ, nhân quyền, nữ quyền, an ninh...đâu phải lúc nào Phật Giáo cũng đúng. Người tự do là người có quyền đặt vấn đề trở lại với học thuyết mình đang theo. Không phải để đạp đổ mà để hiểu một cách khách quan hai mặt tốt xấu, đúng sai của học thuyết. Đúng là đúng khoảng bao nhiêu phần trăm; tốt là tốt bao nhiêu phần trăm...

"Vũ trụ quan Vi Diệu Pháp mô tả mặt đất phẳng, xung quanh là các thiên thể thuộc cõi khác như mặt trời và mặt trăng quay quanh. Theo thuyết này thì trái đất là một trong bốn "châu lục" – thật ra là châu lục phía nam (Nam Thiệm Bộ Châu) – các châu lục nằm theo các phương hướng chính của một ngọn núi cao lớn vượt trội là núi Tu Di[20] ở trung tâm của vũ trụ. Bên sườn mỗi châu lục như thế là hai châu lục nhỏ hơn, mà khoảng cách giữa chúng được phủ đầy bởi các đại dương lớn. Toàn bộ hệ thống thế giới này được hỗ trợ bởi một "nền", mà đến lượt nó, được treo lại trong không gian trống rỗng. Năng lực của "khí" giữ cho nền móng được trôi trong không gian trống rỗng. Thế Thân cung cấp một mô tả chi tiết về đường quỹ đạo của mặt trời và mặt trăng, kích thước và khoảng cách của chúng tới mặt đất.

Các kích thước và khoảng cách này hoàn toàn mâu thuẫn với các bằng chứng thực nghiệm của khoa học thiên văn hiện đại. Có một châm ngôn trong triết học Phật giáo là việc duy trì một giáo thuyết với lý lẽ mâu thuẫn là hủy hoại tín nhiệm của chính mình; còn duy trì giáo thuyết mâu thuẫn với bằng chứng thực nghiệm thì lại là sự sai lầm lớn hơn. Vậy thì thật là khó để mà chấp nhận vũ trụ quan Vi Diệu Pháp theo nghĩa đen. Thật thế, ngay cả khi không nhờ vào khoa học hiện đại, thì cũng có đủ một dãy các mô hình mâu thuẫn về vũ trụ quan nội trong tư tưởng Phật giáo để đặt câu hỏi về sự thật đúng đắn của bất kỳ phiên bản đặc biệt nào. Quan điểm riêng tôi [Dalai Lama] là Phật giáo phải từ bỏ nhiều khía cạnh của vũ trụ quan Vi Diệu Pháp."

https://thuvienhoasen.org/a3724/chuong-4-vu-no-lon-va-vu-tru-phat-giao-khong-co-khoi-nguon