Hiệu Ứng Pizza trong Nhân Học và trong Nghiên Cứu Tôn Giáo

 Hiệu ứng pizza, the pizza effect, nghĩa là một cá nhân/tập thể thích nghi/thay đổi một văn hoá nào đó để có thể thích ứng với một bối cảnh xã hội văn hoá mới, rồi sự thích nghi, phương pháp này quay trở lại ảnh hưởng lên nền văn hoá ban đầu. Khi nghiên cứu về thiền sư Nhất Hạnh, một số tác giả như Aike Rots (dạy ở Na Uy) có dùng thuật ngữ này áp dụng vào. Trong khi Phật Giáo Việt Nam phần lớn là Tịnh Độ hay hỗn hợp, thiền sư Nhất Hạnh đã triển khai thiền chánh niệm để thích ứng với người Tây Phương trong mấy chục năm qua và thành công vang dội. Rồi gần đây, tăng thân Làng Mai có quay về Á Châu để chia sẻ phương pháp chánh niệm, và đặc biệt là có quay về Việt Nam để giảng dạy và được sự hưởng ứng của khá nhiều Phật Tử.