Đôi Điều Từ Bảng Xếp Hạng Đại Học Từ ĐH Giao Thông Thượng Hải

Mình có đọc một bài viết 5 năm trước nói về cách làm giáo dục của Trung Quốc có vẻ khá hiệu quả. Hai ba thập kỷ trước, TQ đầu tư cho các trường và khuyến khích nâng cao chất lượng. Trường nào nhích lên là được thưởng thêm. Sau đó chọn ra hơn 30 Đại Học để đầu tư mạnh hơn tạo thành những trường lớn tầm cỡ quốc gia. Kiểu mô hình kim tự tháp, sau một thời gian lại chọn trong số đó khoảng 10 trường tốt nhất đầu tư mạnh hơn để tạo những trường đẳng cấp khu vực. Sau một thời gian lại chọn khoảng 5 trường đầu tư mạnh hơn để vươn tầm quốc tế. Sau đó chọn 2 trường đầu tư mạnh hơn để tiến lên thành trường có tiếng trên thế giới. Đó là Đại Học Bắc Kinh và Thanh Hoa. Nhìn vào bảng xếp hạng hàn lâm của Đại Học Giao Thông Thượng Hải (1) các đh trên thế giới ta thấy bắt đầu từ năm 2003, ĐH Bắc Kinh (Peking) nằm trong top 300 của thế giới--khá bèo nếu biết rằng nước này có hơn cả tỉ dân! Nhưng sau 5 năm (2008), trường này lọt vào top 250. Sau 5 năm nữa (2013), nó đã lọt vào top 200! Có lẽ 5 năm nữa nó sẽ vào top 150 (còn sau 10 năm nó có vào top 100 hay không thì chưa chắc). Trường Thanh Hoa (Tsinghua) thì xuất phát khá hơn ở vị trí cỡ 250 và bây giờ nó sắp vào top 100! Rất đáng trân trọng những cố gắng.
Trung Quốc sau này có quan niệm nhân tài là tốt nghiệp tiến sĩ ở trường trong top 100 của thế giới. Như vậy, xem như TQ vẫn chưa đào tạo được nhân tài từ các trường trong nước.
Malaysia trước đây chưa có, đến năm 2011 mới có 1 trường (university of Malaya) lọt vào top 500. Trường này không bị đánh bật trở ra mà tiếp tục vươn lên đến năm 2014 đã chắc suất ở top 400: thật đáng ngưỡng mộ. Chưa hết, quốc gia này năm 2014 bắt đầu có thêm một trường nữa nằm trong top 500 là university Putra Mayaysia.
Chưa chắc viện toán của gs Ngô Bảo Châu sau 30 năm hay đến khi ông qua đời lọt vào top 500 trên bảng này. Không dễ tí nào. Thật vậy, Thái Lan, Indo cũng chưa có trường nào mon men vào top 500 cả. Huống hồ vn.
Hơn tỉ dân nhưng Ấn Độ, 2010, chỉ có 2 trường nhưng năm 2014 chỉ còn 1 trường. Thạc sĩ, tiến sĩ Phật Học Ấn Độ nhiều trường không được công nhận ở Mỹ mà phải học lại từ những nấc thang rất đầu tiên.
Israel năm 2014 có 2 trường trong top 100 (nên biết rằng cả Trung Quốc lẫn Ấn Độ và Đông Nam Á cộng lại 3 tỉ dân  vẫn chưa có trường nào lọt vào top 100 này) và có đến 6 trường trong top 500 trong khi dân số chỉ chưa đầy 10 triệu. Có lẽ người ta nói dân Do Thái rất thông minh là đúng .

(1) http://www.shanghairanking.com/ARWU2014.html