Tự Hào Về Sự Kém Cỏi Của Mình

Trong tâm lý học xã hội có vấn đề overconfidence (quá tự tin), trong đó có bàn về việc con người đôi khi tự hào về sự không thành thạo của mình về một vấn đề nào đó. Đây không chỉ là lý thuyết mà mình có gặp vài người trong thực tế.

Nhiều khi đó cũng là do bản ngã len lén đẩy họ nói như thế để sau đó họ có cơ hội giải thích về một thế mạnh khác của họ. Thí dụ là mình có biết một bác Phật tử hơn 70 tuổi ở Orlando, Florida. Bác rất đỗi tự hào, hay nói với mình, là bác không biết nấu ăn. Thỉnh thoảng bác giải thích là do ngày xưa bác là con trong gia đình địa chủ. Gia đình có người hầu kẻ hạ ở miền Tây Việt Nam ruộng vườn cò bay thẳng cánh nên bác không phải nấu ăn. Khi mình nghe sự kiêu hãnh về việc không biết nấu ăn của bác khoảng lần thứ 10, mình bảo bác ấy là vì nguyên nhân nhà bác giàu từ nửa thế kỉ trước nên bác không biết nấu chứ gì? Vì kẹt vào ý niệm nhà tôi ngày xửa ngày xưa rất giàu nên bác đã không thể nấu ăn ra hồn được. Bác đã bị chồng bỏ với lí do không nấu ăn ra hồn—the lời bác nói chứ mình không biết chồng bác.

Một trường hợp thứ hai là gặp một sư cô ở Vancouver, Canada. Sư cô ấy cũng nói với mình và thầy Pháp Hoan là không biết nấu ăn. Sư cô ấy nói với giọng điệu rất đỗi tự hào. Sau đó sư cô giải thích là vì ở chùa sư cô có đệ tử nấu cho ăn rồi.Ai chả biết sư cô nói  xạo chơi để khoe cái vế thứ 2, chứ thật ra trước khi có đệ tử thì sư cô cũng phải nấu ăn trong nhiều năm mà thôi. Mình với thầy Pháp Hoan chỉ cười cười không nói gì...

Trường hợp thứ ba là mình thỉnh thoảng cũng đi cúng tang lễ. Có vài người trẻ, dù cũng 20-30 tuổi, khá thờ ơ với cái chết của cha hay mẹ mình. Khi được nhắc cần phải cúng đám cho cha mẹ không mâm cao cỗ đầy thì cũng phải tương đối tươm tất. Họ trả lời, một cách khác tự hào, là họ đâu biết cúng như thế nào. Có khi họ giải thích là do họ quá bận; họ phải làm tăng ca hay thêm 2 hay 3 công việc nên quá bận bịu. Thì đây, họ bắt đầu lộ ra cái niềm kiêu hãnh của công việc họ rất là hiện đại bàn giấy, là kĩ sư bác sĩ bận rộn chứ đâu thất nghiệp rãnh rỗi! Mình có bảo là nếu mình không cúng giỗ cho cha mẹ đàng hoàng thì sau này luật nhân quả sẽ làm cho con cái bạn nó cũng"đâu biết cúng là thế nào;" nó sẽ thờ ơ với cái chết của chính bạn mà thôi. Đây là cái quả trổ của việc bất hiếu một cách vô tình.