Một Loại Tiên Đoán Tự Thân Có Khả Năng Trở Nên Đúng (Self-fulfilling prophecy)

Self-fulfilling prophecy là tiên đoán có khả năng tự trở nên đúng. Có nghĩa là nếu không có tiên đoán ấy thì kết quả có thể khác đi. Bình thường thì tiên đoán không thể ảnh hưởng kết quả. Thí dụ tiên đoán đội bóng A sẽ thắng đội B thì tiên đoán ấy, dù đúng hay sai, thường không ảnh hướng đến kết quả. Nhưng Self-fulfilling prophecy lại khác.            ...
Read More »

Sai Lầm Quy Kết Cơ Bản

Fundamental attribution error là sai lầm quy kết cơ bản. Khi thấy một người giàu sang (ảnh) mình hay nghĩ người ấy như thế là do thông minh chăm chỉ...hay thấy một người ăn xin mình nghĩ người này chắc do hút chích, lười nhác...tư duy kiểu này có thể đúng có thể sai, nhưng nó được xếp vào sai lầm quy kết cơ bản. Tức là khi nghĩ về một cá nhân nào, mình có khuynh hướng cho rằng cá nhân đó quyết...
Read More »

Giáo Dục Đại Học Trung Quốc Lên Nhanh Ấn Tượng Trong Các Bảng Xếp Hạng

Mình không có cảm tình với Trung Quốc, nhưng thích hay không thích thuộc về tình cảm, còn tìm hiểu về Trung Quốc lại thuộc lý trí. Một sai lầm cơ bản là để tình cảm xen lẫn lí trí trong tìm hiểu hay nghiên cứu một vấn đề nào đó. Khi tình cảm chồng lấn, việc tìm hiểu không còn khách quan và trung thực. Bài viết này mình so sánh 2 Đại học hàng  đầu của Trung Quốc và Ấn Độ trong các bảng...
Read More »

Cần Có Tinh Thần Khoa Học Trong Tìm Hiểu Tôn Giáo, và Cả Phật Giáo

Khi có một khám phá khoa học mới, nó có thể liên quan đến tôn giáo. Khám phá ấy có khi xác nhận là điều đó trong tôn giáo là đúng. Có khi nó mâu thuẫn với nhận định trong tôn giáo đó. Đã có nhiều khám phá trong khoa học xác định nhiều điều trong tôn giáo là đúng đắn; ngược lại, đã có nhiều khám phá chứng minh rằng những điều trong tôn giáo là ngược với khoa học. Khoa học cũng chưa đi sâu vào...
Read More »

Ảnh Hưởng Từ Bạn Bè

Peer influence là ảnh hưởng từ các mối quan hệ bè bạn. Bên Tây Phương họ nói hãy cho tôi biết bạn của anh là ai, tôi sẽ cho anh biết anh là người như thế nào. Á Đông thì nói ngưu tầm ngưu, mã tầm mã. Theo Tâm Lý Học Phương Tây thì cá tính (personality) của con người phụ thuộc vào tiên thiên (nature--gien di truyền) và hậu thiên (nurture-môi trường sống). Nếu cho rằng hậu thiên đóng góp 50%...
Read More »

Nữ Quyền Ở Mỹ Tiến Bộ Rất Nhanh

Từ nửa sau thế kỉ 20, phong trào nữ quyền (women's rights) ở Mỹ gặt hái nhiều thành tựu rất lớn, như vận tốc chiếc máy bay bắt đầu cất cánh. Ví dụ là năm 1965 trường kinh doanh Harvard chả có phụ nữ nào nhận bằng cả, nhưng đến năm 2016 thì có 41% sinh viên là phụ nữ! Từ năm 1960 đến 2014 phụ nữ đã tăng từ 6% đến 47% trong số các sinh viên y khoa ở Mỹ và từ 3% đến 47% số sinh viên luật. ...
Read More »

Không Gian Riêng

Personal Space là không gian riêng của mỗi cá nhân. Mỗi người đều cần không gian riêng quanh cơ thể mình. Người Mỹ họ duy trì không gian riêng khá rộng, thường 4 feet hay hơn quanh cơ thể họ. Như thế họ mới dễ chịu thoải mái. Xe hơi Mỹ cũng lớn hơn xe hơi vài nước. Khi vào một dãy bàn hay ghế trong quán ăn hay thư viện, rạp hát, nếu có một dãy ghế trống và chỉ một người nào đó ngồi thì người Mỹ hay ngồi ở chỗ khá xa với người lạ kia. Không gian riêng, hơi ngạc nhiên, có phụ thuộc ...
Read More »

Niềm Tin Vô Căn Cứ

Belief perseverance có nghĩa là niềm tin về vấn đề nào đó vẫn tồn tại dai dẳng, dù niềm tin ấy đã bị (khoa học, hay tranh luận) bác bỏ thì lí luận dẫn đến niềm tin ấy vẫn tiếp tục sống. Điều này không chỉ đúng trong tôn giáo hay chính trị mà còn đúng trong nhiều mặt của cuộc sống.  Trong thân thì dù biết rằng ma tuý không tốt  cho thân mình nhưng người ta vẫn không bỏ được. Trong tâm...
Read More »

Hãy Giúp Người Thân Ngay Khi Có Thể

Cuộc sống ai cũng có quyền nói "tôi bận, tôi bận." Ông sếp của Facebook rất bận, bận hơn chúng ta ngàn lần. Nhưng ông ấy nghỉ việc 2 tháng để chăm cho vợ con khi cần thiết. Nếu bạn đủ từ bi, nếu bạn đủ trí tuệ, nếu bạn đủ can đảm và bản lĩnh, bạn có thể sắp xếp công việc để quan tâm chăm sóc tinh thần/vật chất cho người thân của mình khi họ cần sự giúp đỡ. Đừng chờ cho đến khi công việc tạm ổn rồi mình mới đến giúp người thân của mình, các bạn nhé. Có khi e rằng đã trễ... Ví...
Read More »

Sự Dằn Vặt Lương Tâm vs. Lòng Bi Mẫn

          Personal distress: sự dằn vặt lương tâm. Đây là tâm trạng u sầu của cá nhân khi chứng kiến sự khổ đau của người khác gần mình, có thể là bà con hay huynh đệ trong tôn giáo hay đồng đội chiến trường...            Prosocial behavior là sự hành động thiện nguyện với mục đích giúp đỡ đem lợi...
Read More »