Nghiệp Còn Diễn Biến Trong Không Gian

Trong Phật Giáo, vô thường là nói về sự vật thay đổi theo thời gian trong khi vô ngã lại xét sự vật theo không gian. Nhiều Phật Tử biết nghiệp có tiến triển theo thời gian mà ít biết nghiệp cũng dàn trải theo không gian.

Thật vậy, khái niệm karmic affinity nghĩa là theo thời gian thì thí dụ một người nào có gặp gỡ, có duyên với người nào đó trong một kiếp thì đến kiếp sau sẽ gặp lại và có một số kết nối. Chuyện này rất nhiều trong văn hoá Phật Giáo.

Nhưng nghiệp không chỉ diễn ra theo thời gian; nghiệp còn diễn ra theo không gian. Thực vậy, theo định nghĩa thì nghiệp là hành động của thân, khẩu, ý. Thí dụ Phật đã khai thị cho một vị tên là Kiều Trần Như và vị này giác ngộ. Có nghĩa là nghiệp tốt do Phật lan sang vị Kiều Trần Như này. Nếu bảo rằng sự giác ngộ của Kiều Trần Như là do kiếp trước ông ấy tu nhiều rồi nên kiếp này giác ngộ thì cũng được nhưng e chưa đủ vì thiếu sự tương tác của không gian. Nếu không có Phật khai thị thì chưa biết vị này có giác ngộ được không hay sai lầm đi vào cực đoan tôn giáo rồi bỏ mạng không biết chừng.

Cũng như thế, nếu mình có điều gì thành tựu như mua được chiếc xe xịn hay đậu một Đại học tốt thì mình hay nghĩ do nghiệp tốt của mình từ quá khứ, do phước của mình nhưng đây là nói về thời gian thôi; còn về không gian thì để có xe xịn thì cần phải có những thiện duyên từ không gian như là có công ty làm ăn phát đạt là do phước của những người trong công ty lan qua, rồi có sức khoẻ tốt mới lái xe được tức nghiệp tốt của bác sĩ giúp mình....nói chung không nên nghĩ chỉ mình tạo nghiệp cho mình mà nên nhìn nghiệp theo diễn biến của nhiều nhân duyên, tác động của nhiều người đến mình, của vô ngã. Con số 12 nhân duyên cũng chỉ ví dụ vậy thôi chứ thực ra nhân duyên trùng trùng điệp điệp rất nhiều không tính hết nổi. Có cái gì là của ta đâu...